< Rời Sơn Hải, con đường mới mở đi Mũi Dinh dài ngút ngàn, hết cả tầm mắt.
Nhiều thế kỷ qua, ngoài xương rồng thì không một loại cây trồng nào có thể sống sót nổi trên vùng thung lũng núi cát khô cằn và rất nóng tại Phước Dinh khi nhiệt độ trung bình ở đây thường ở mức xấp xỉ 40°C.
Gió mạnh khiến những bãi và đồi cát khô cằn hầu như bao phủ mọi vật trên đường xâm lấn của nó. Người ta ủi đường đất kéo dài gần đến Mũi Dinh thì đầu đường đoạn mở đầu lại bị cát phủ lấp.
Một số dân phượt ta hiểu rõ điều này lắm khi muốn chinh phục Mũi Dinh. Họ từ Văn Lâm chạy miệt mài giữa hai hàng xương rồng, gió lạc tay lái, núi non trọc lóc, khô đặc… vượt qua vô số những đá tảng đủ mọi hình thù, vượt núi Đại Bàng và cứ thế tiếp tục vi vu trên đoạn đường đầy nắng gió và cát, đi từ cát trắng sang cát đỏ lè, thậm chí còn có cung đường phân nửa đường là cát trắng và nửa còn lại là cát đỏ…
... Cho đến khi thấy dãi sóng biển xanh, gần đó là một làng chài nhỏ với chiếc cổng chào: đấy là thôn Sơn Hải. Trong đó có các con đường ngoằn nghèo bên các hàng rào treo đầy các thể loại lưới, các thể loại hải sản phơi khô, các thể loại thùng thúng.
Khi đi hết con đường làng chài là ra khu vực đồi cát (đó chính là đồi cát di động Phước Dinh) với cát trắng và bãi biển dài nhưng khá dốc, đồi cát di động này luôn luôn thay đổi hình dạng và nó đặc biệt hơn đồi cát khác là có rất nhiều ao nước to với nước trong xanh. Hoang sơ nhưng đẹp tuyệt vời!
Nhưng đó là chuyện của hàng chục năm trước. Còn giờ đây Phước Dinh đã khác rồi. Khác vì sự xuất hiện của con đường, của các công trình dân sinh, của cây neem (cây xoan chịu hạn) được trồng từ tám năm trước. Mà cây neem là gì nhỉ?
Cây neem (tên khoa học là Azadirachta indica ajuss) có nguồn gốc từ Ấn Độ. Người ta ví cây neem như một tặng vật mà thiên nhiên đã ưu ái dành cho những vùng đất có khí hậu khắc nghiệt. Theo một số tài liệu khoa học, toàn thân cây neem là nguồn dược liệu quí, cây càng già thì dược tính càng cao (tuổi thọ của neem có thể đến 200 năm). Neem có thể bào chế để chữa nhiều chứng bệnh như thủy đậu, tiểu đường, loét dạ dày, lao, phong...
Theo kết quả nghiên cứu của Phân viện Công nghệ sau thu hoạch và Trung tâm Nghiên cứu sản xuất hóa chất nông dược TP.HCM, các sản phẩm được điều chế từ cây neem Ninh Thuận như: thuốc bảo vệ thực vật Vineem 150EC có khả năng diệt trừ bọ trĩ, sâu xanh, sâu tơ trên cây nho và hoa màu; bột lá neem dùng để pha trộn với các loại phân bón khoáng như AG, DP nhằm tăng độ phì của đất, sát khuẩn một số tuyến trùng vùng rễ và tăng độ hấp thụ phân cho cây. Các sản phẩm này không gây độc hại cho người và không làm ô nhiễm môi trường.
Lá cây neem chiết xuất thành nhiều loại mỹ phẩm có giá trị. Đặc biệt với chức năng thanh lọc khí hiếm có, đồng thời giữ được độ ẩm của đất, cây neem được các chuyên gia nông nghiệp xem trọng trong việc phát triển kinh tế - xã hội những vùng khô hạn.
Phước Dinh ngày nay thay đổi bởi thảm xanh bạt ngàn của cánh rừng neem trải dài hơn 5km, từ chân núi Bàu Ngư đến tận thôn Sơn Hải, trung tâm xã. Nông dân hợp đồng với Ban quản lý rừng phòng hộ Ninh Phước trồng neem phủ xanh đồi trọc, vừa chống cát bay, vừa tăng thu nhập.
Có lão nông đã nói: 'Sống ở đây mấy chục năm tôi biết chớ, cái vùng núi đá này làm gì có nước để trồng tỉa. Vậy mà từ sau ngày cây neem mọc được, mạch ngầm ở đâu không biết tự nhiên trồi lên...'. Vậy là lợi dụng sự 'tự nhiên trồi lên của mạch ngầm', ông cứ ung dung thu về vài chục triệu đồng mỗi năm từ mô hình vườn - rừng của gia đình mình. Neem chịu hạn, lại hợp thổ nhưỡng nên phát triển tốt và giữ lại nước. Từ đó, những loại cây cỏ khác ăn theo dần phủ xanh những mảng đồi trọc.
Vị trí bãi biển này ở đây.
Theo số liệu thống kê chưa đầy đủ của xã Phước Dinh, quanh khu vực rừng neem giờ đây đã có trên 200ha nương rẫy với đủ loại hoa màu như khoai, bắp, sắn, đậu... của gần 700 nông hộ quanh vùng. Vậy là từ chỗ nhận trồng rừng khoán quản để kiếm thêm chút tiền bù vào sự túng thiếu của gia đình, giờ đây hàng trăm hộ dân Phước Dinh đã biết tận dụng hiệu ứng điều hòa khí hậu, cải tạo môi trường của cây neem để sinh lợi bằng các mô hình nông nghiệp trú ẩn (rừng trên rẫy dưới), chăn thả gia súc ngay trên vùng đất từ bao đời nay chỉ mỗi cây xương rồng là sống được này.
Ông Trần Xuân Hòa, nguyên giám đốc Sở NN&PTNT Ninh Thuận - người đầu tiên khởi xướng dự án chống sa mạc hóa bằng cây neem chịu hạn, mới đây đã quả quyết: 'Chảo lửa' Phước Dinh đã bắt đầu... 'phát tiết' rồi đó! Có còn ai tỏ ra nghi ngờ nữa không?
Với sứ mệnh không chỉ hoàn thành việc phủ xanh đất trống đồi trọc khô cằn mà còn mang lại nguồn thu nhập khá, cây neem đã bắt đầu... thu hút với một bộ phận không nhỏ nông dân Ninh Thuận để dần thay đổi vùng đất này.
Đây cũng là chốn mà một số phượt thủ ngày xưa, khi lết xe hết nổi thì tấp vào bóng râm của ông voi này... vứt xe tránh nắng rồi lội bộ lên hải đăng Mũi Dinh đấy.
Từ việc đất thay đổi, người ta trồng cỏ, nuôi bò - Màu xanh cây cỏ xưa ít thấy thì bây giờ đã dần phủ xanh đồi cát, núi đá... và chắc chắn là sẽ thay đổi nhiều hơn, nhanh hơn khi con đường tỉnh lộ ven biển nối dài từ Hiệp Kiết xuyên suốt đến Vĩnh Hy, Ninh Chữ, Phước Dinh, Mũi Dinh... đến tận Cà Ná.
Nói về đồi cát, Ninh Thuận không chỉ có các bãi biển đẹp, có nhiều tháp Chàm đầy giá trị lịch sử vẫn tồn tại qua bao năm mà còn có những đồi cát hoang sơ tuyệt đẹp. Là vùng nắng nóng, nhiều nơi bị sa mạc hóa từ xưa đã tạo ra cho Ninh Thuận nhiều cồn cát và bình nguyên tuyệt đẹp, thích hợp cho du lịch phiêu lưu.
Ở đây có những cồn cát cao 20-30 mét, bên thoải bên dốc chạy dài nối tiếp nhau thành những sóng cát. Do ảnh hưởng của gió nên hàng ngày những cồn cát này có thể lùi vào đất liền hoặc tiến ra biển khiến cho địa hình thay đổi liên tục, một hiện tượng tự nhiên mà du khách cực kỳ thích thú.
Có thể kể ra đây những đồi cát mà bọn mình biết đến như: động cát Nam Cương, đồi cát Phước Dinh, đồi cát Tuấn Tú, đồi cát Thành Tín, đồi cát Phú Thọ...
Cách để đến được những đồi cát bay là bạn điều nghiên trước bằng phần search trong i-dulich, xem trước bản đồ Wikimapia và cái không thể thiếu khi đến đây là hỏi người dân địa phương: đường trong miệng mà.
Con đường có từ xưa, nay thế nào? Bạn xem tiếp trong bài sau nhé.
Còn Tiếp
Phần 1 - Phần 2 - Phần 3 - Phần 4 - Phần 5 - Phần 6 - Phần 7 - Phần 8 - Phần 9 - Phần 10
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét